تفاوت های بین انسان های مختلف خیلی اوقات جذابیت هایی هم دارند. به عنوان مثال انسان ها در رنگ مو، پوست و البته رنگ چشم تفاوت هایی دارند. برای آرایشگرها مهمترین بخش رنگ موهای مختلف است. چرا رنگ موی انسان ها با هم فرق دارند و آیا این مورد ریشه در نژادهای مختلف دارد؟ آیا این اختلاف رنگ به رنگ پوست هم ارتباط پیدا می کند. در این متن تلاش می کنیم توضیحات علمی راجع این مسئله را بیشتر بررسی کنیم. به هر حال وقتی شما تبدیل به آرایشگر مردانه در تهران می شوید، دانستنی هایی در مورد مو برای اداره محل کار خیلی هم مفید خواهد بود.
رنگ موی انسان ها و ژنتیک
مشخص است که مثل خیلی از ویژگی های بدن ما، رنگ مو هم داخل ژنتیک کدگذاری شده است. با این حال آیا این کدها به نژاد ربط دارند. این بخش از ژنتیک قرار است در چه طیفی تغییر کند؟ امروزه می دانیم که رنگ مو و پوست هر دو بخشی از ژنوم ما انسان ها می باشند. بدن هر کودک از ابتدا دارای این اطلاعات برای تعیین رنگ است. البته توجه داشته باشید که رنگ پوست انسان ها قابلیت تطابق دارد. برای مثال خیلی از ما تغییر آن را جلوی آفتاب دیده ایم.
اطلاع داریم که رنگ پوست و مو در اصل به خاطر وجود ماده ای به نام ملانین تشکیل می شود. دو نوع ملانین داریم که اساسا به صورت یک ترکیب در سلول های بدن به وجود می آیند. نسبت ترکیب ایم مواد به یکدیگر، آنچه به عنوان رنگ موی انسان یا رنگ پوست می شناسیم ایجاد می کند.
آیا رنگ های مختلف برای پوست و مو به نژاد ربطی دارد؟
امروزه خیلی از دانشمندان علم ژنتیک اعتقاد دارند که چیزی به نام نژاد وجود ندارد. اساسا ژنوم ما انسان ها حتی با وجود رنگ پوست های مختلف بسیار به هم دیگر شبیه است. اختلافات اندکی برای اشخاص وجود دارد اما این تفاوت ها اصلا در حدی نیستند که بشود نژادها و گونه های جدید انسان ازشان به دست آورد.
پس به طور خلاصه می شود گفت که رنگ پوست و مو ربطی به نژاد های مختلف ندارد. اساسا از نظر علمی نمی توان نژاد را تعریف کرد. البته این یک موضوع شناخته شده است که رنگ موی انسان ها در نواحی مختلف زمین بین افراد شباهت هایی دارند. خیلی از دانشمندان تلاش می کنند این شباهت ها را با توجه به تابش نور خورشید و اصول تکامل توضیح دهند. می دانیم که نور خورشید در عوارض مختلف کره زمین، با شدت های یکسان نمی تابد. شدت تابش در استوا و مدارهای پایین بیشتر از قطب و نوار شمالی زمین است. به همین دلیل انسان هایی که در استوا هستند نیاز بیشتری به محافظت شدن در مقابل تابش UV دارند.
گفته می شود که ملانین موجود در پوست وقتی چگال می شود و غلظتش بالا می رود، توانایی محافظت از پوست در مقابل اشعه مضر خورشید را دارد. از طرف دیگر، کم بودن ملانین در پوست افراد با رنگ های روشن، به تولید ویتامین های مختلف مخصوصا ویتامین D کمک می کند. این برای افرادی که در مدارهای بالاتر زمین زندگی می کرده اند، یک ضرورت است.
آیا رنگ مو و پوست به یکدیگر وابسته اند
در مورد رنگ موی انسان ها و شکل آن ها نیز توضیحاتی بر مبنای خورشید داده شده است. مثلا انسان ها در حوالی استوا به طور قالب رنگ موی مشکی دارند. مثل اکثر جمعیت غرب آسیا و شمال آفریقا. از طرفی رنگ های روشن تر برای موی انسان در عرض های بالاتر دیده می شود مثلا در اروپا. به همین دلیل گفته می شود که این دو با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند، با این حال ربطی به مفهوم نژاد وجود ندارد.
جمع بندی
توضیح دادیم که تفاوت رنگ موی انسان ها بیشتر به ناحیه زندگی آن ها بر می گردد و یک عامل تکاملی است تا ژنتیکی. گفتیم که مثلا رنگ پوست انسان ها قادر است خود را بر شرایط محیطی منطبق کند به همین دلیل نمی توان آن را یک ویژگی اساسی در مورد بدن انسان ها دانست. برای افرادی که از نظر تاریخی در نواحی استوایی زندگی می کرده اند، تولید بالای ملانین در پوست و مو یک روش محافظتی در مقابل اشعه مضر خورشید بوده است. حالتی برعکس این در عرض های بالاتر کره زمین دیده می شود.
سوالات متداول راجع تفاوت رنگ موی انسان ها
آیا رنگ موی انسان تابعی از نژاد افراد است؟
اساسا دانشمندان مفهومی به نام نژاد را به رسمیت نمی شناسند. رنگ موی انسان ها در بعضی موارد تابعی از محل زندگی و شرایط محیطی افراد است. با این حال نمی توان آن را بخشی از نژاد هر کس دانست.
رنگ پوست و مو چگونه ایجاد می شود؟
رنگدانه هایی به نام ملانین عامل اصلی رنگ قسمت های مختلف بدن اند. ملانین در دو نوع داخل بدن تولید می شود. تناژ و شدت رنگ پوست و مو با توجه به مقدار ملانین و نسبت ترکیب انواع ملانین تعیین خواهد شد.